Historia:

   Tango argentyńskie zanim trafiło na salony było tańcem typowym dla miasta, a dokładniej 'ulicy miasta'. Styl tańca, który powstał około 1900r. w Montevideo i Buenos Aires w portowych miastach Urugwaju i Argentyny, wpisany jest także na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Ośrodki te bardzo prężnie się rozwijały, powodowało to napływ cudzoziemców w celach zarobkowych z rożnych rejonów świata. Był tam swego rodzaju tygiel kulturowy, gdzie każdy dołożył swoją cząstkę z rożnych rejonów świata m.in. Włoch, Hiszpanii, Polski, Bliskiego Wschodu i Afryki dlatego możemy w tańcu odnaleźć samego siebie. Tango ma wydźwięk melancholijny dotyczący tęsknoty za ojczyzną i rodziną oraz kobietą.
   Tango jest jednocześnie spokojne, harmonijne (pieśni mezopotamskie) i ostre (flamenco), pomiędzy znajdziemy rytmy afrykańskie, a także możemy doszukać się akcentów polskich tj. mazurka oraz oberka. Pierwszy datowany utwór to 1895r., jednak złota era tanga przypada na lata 30 i 40-te. Taniec i muzyka jest jedyna w swoim rodzaju, niepodobna do innych stylów, tańczona kiedyś w ciasnych 'spelunach' okadzonych dymem. Klimat ulicy był specyficzny a zarazem urokliwy, połączmy z muzyką, ale nie można było stracić czujności, bowiem okolice te były często miejscem zbrodni.

Emocje:

   Tango charakteryzuje się bliskością partnerów, jest pełne zmysłowości, dzikiej namiętności, dominacji, uwodzenia a jednocześnie czułości i delikatności. Odkryj prawdziwe tango pełne improwizacji, które jest w każdym z nas i podziel się z partnerem najbardziej intymni uczuciami. "Tango to wulkan, który nie wybucha lecz mruczy”. Sercem tanga jest "abrazo” czyli przytulnie oraz "otulenie” przez orkiestrę partnera i salę pełną tangeros, tango jest żywe pełne miłości nie mające granic w wieku, pochodzeniu czy w poglądach link...

Milonga:

   Nazwa spotkania towarzyskiego miłośników tanga, na którym usłyszmy i zatańczymy: tango argentyńskie, tango walczyka, tango milongę (jak widać jest to też nazwa tańca). Na milongę można się wybrać w każdym większym mieście w Polsce jak i zagranicą (przykład większej milongi link...)
-Tango argentyńskie – melancholijne, pełne tęsknoty, namiętności i jednocześnie waleczności,cały wachlarz emocji link...
-Tango milonga – rytmy szybkie, kroki 'rwane', zabawne, groteskowe, tańczone do rytmu link...
-Tango walczyk – styl podobny do tanga, ale jest dużo figur obrotowych tańczonych do muzyki
z akcentami walczyka 1.2.3, utwory o charakterze emocjonalnie neutralnym link...

Muzyka:

   Dawniej muzyka była tworzona tylko dla tancerzy zgodnie z rytmem ciała tak, żeby ‘dobrze się tańczyło’, miała mniejsze walory do słuchania. Dlatego do tej pory na milongach królują lata 20-40-te (często nazywana jest milongą tradycyjną, ale to nie określa stylu tanecznego, choć czasami może być to dookreślone przez organizatora), tworząc specyficzny klimat retro, tak jakby czas się zatrzymał... Najbardziej znane orkiestry tangowe z tamtych lat: 'Francisco Canaro', 'Juan D'Arienzo', 'Osvaldo Pedro Pugliese', 'Carlos Di Sarli' itp., natomiast współczesne: 'Orquesta Romantica Milonguera, 'Sexteto Milonguero', 'El Cachivache Quinteto', 'Bandonegro Tango Orquesta' itp. Charakterystycznym instrumentem w orkiestrze tzw. 'lokomotywą', jest bandeneon (przypomina trochę akordeon), który często wyznacza główny rytm dla tancerzy, ale nie zabraknie też fortepianu, skrzypiec czy kontrabasu link...

Improwizacja:

   Tango ma odwrócony schemat poznawczy, najpierw uczymy się prowadzenia, a później elementów tego stylu. Trudność polega na tym, że ten taniec od początku do końca jest improwizowany, ale też prowadzony wg ściśle określonych zasad. Partnerka w każdym momencie nie wie jaki wykona kolejny krok, każdy krok jest punktem decyzji (brak schematu kroku podstawowego), a mimo wszystko wygląda to tak jakby tancerze tańczyli bardzo precyzyjny układ, wymagana jest tutaj bezwzględna koncentracja. Dlatego też trudno w tangu wprowadzić zawody, do tego potrzebna jest forma, która jednocześnie ogranicza tango, tango to bardziej sztuka niż rywalizacja. Tancerze, którzy osiągnęli etap improwizacji i kreatywności, stają się wolni. Pozbywają się schematów, wychodzą na parkiet bez zamiaru i konstrukcji kroków, oddają się całkowicie partnerowi, orkiestrze oraz grupie tangeros na parkiecie, lubią eksperymentować badać nieznane obszary, są po prostu autentyczni w tym co przeżywają.

Style Tanga Argentyńskiego

   Krótka historia: rozważając sam taniec jako tango argentyńskie (nie mylić z tangiem towarzyskim, które różni się prawie wszystkim, trudno nawet znaleźć cechy wspólne), to jest twór żywy i otwarty, ciągle ewoluujący, szukane są nowe podejścia i formy wyrazu, co często możemy zaobserwować na licznych festiwalach, jak znacznie różnią się pokazy 'topowych' par (nawet w kolejnych latach), mimo że tańczą to samo tango. Patrząc tylko na same duże milongi w kraju i zagranicą, widać jak każdy tańczy w swoim charakterze (często jest to związane z temperamentem, kulturą itp.). Rzadko, ale są milongi z góry określone pod dany styl przez prowadzącego (wtedy należy uszanować taką decyzję i się dostosować np: najstarsza milonga w Polsce 'Złota Milonga' ma jeden dzień łączący oba style 'Nuevo&Tradicion' (muzyka tradycyjna i alternatywna) oraz ‘Milonga Elegante’ stawiająca na nienaganny ubiór, gdzie grane są utwory tylko tradycyjne, ale to nie oznacza, że tańczymy tylko 'tango milonguero', choć zdarzają się takie milongi). Niektórzy próbują usystematyzować i nazwać trendy oraz pozamykać w formy, w dużym skrócie np.:
- 'Tango Milonguero' - improwizowane, objęcie bliskie, drobne proste kroczki bez ozdobników
- 'Tango Salon' - improwizowane, objęcie bliskie/pośrednie z drobnymi ozdobnikami do poziomu kolan
- 'Tango Nuevo' - improwizowane, nazwywane też Nowym Tangiem, charakteryzuje się większą dynamiką, objęcie bliskie/pośrednie/dalekie/poza osią (colgady/volcady) z dużą liczbą efektownych ozdobników 'ośmiorniczki' na różnych wysokościach, bardziej ekspresyjne i widowiskowe, może przypominać 'EL Scenario'
- 'El Scenario' - sceniczne tango, widowiskowe z figurami akrobatycznymi i unoszeniami, efektowne, wyreżyserowane z choreografią, ale z zachowaniem wszystkich norm tanga argentyńskiego łącznie z zasadami prowadzenia, tańczone zazwyczaj na pokazach. Przedstawia nam nieco inną stronę tanga, niż to tańczone na milongach. Niektórzy próbują je zanegować, bo wg nich zawiera nadmierną ekspresję i zbyt widowiskowe figury oraz grę aktorską, ale trzeba też zaznaczyć że wymaga to większej świadomości ciała oraz sprawności fizycznej jednocześnie badając granice tanga. Natomiast jest ono absolutnie pełnoprawne, PRAWDZIWE i równie historyczne co inne gatunki tanga argentyńskiego, dobitnie to pokazuje jedna z konkrecji tego stylu podczas Mundialu Tanga w Buenos Aires
- 'Mniej popularne trendy' 'neotango', 'sensul-tango', 'electrotango', 'bacha-tango' (fusion styl) itp.

Moim zdaniem w wyniku wieloletnich doświadczeń jest jedno 'TANGO'‘, natomiast jakimi elementami je wrazimy zależy to od nastroju, partnera, emocji, dj-ja, danego miejsca, czy ilości miejsca na parkiecie (pamiętajmy, że najważniejszy jest komfort i bezpieczeństwo innych uczestników milongi), uważam nawet, że można te ‘formy’ (po rozmowach z wieloma nauczycielami z Buenos Aires) zmieniać w kontekście nawet jednego utworu. Jako studio taneczne staramy się podjeść szeroko do tanga pokazując różnice w kontekście danej figury uwzględniając te style, tak żeby każdy z was mógł się odnaleźć bez ograniczeń na każdej milondze. Czasami osoby tańczące tylko ‘tango milonguero’ twierdzą, że tańczą tradycyjne tango, ale mało kto wie, że termin określający ten styl został wprowadzony przez Susanę Miller dopiero w latach 1990. Natomiast tradycyjne tango było tańczące w latach 20-40tych (w tzw. 'Złotej Erze Tanga') i wyglądało mniej więcej tak link... i reprodukcja link... (nie przypomina istniejących stylów) i można się pokusić o stwierdzenie (należy nadmienić, że w okresie powojennym, również w samej Argentynie, tango zanikło i było później odtwarzane), że wszyscy tańczymy nowe tango, czyli ‘nuevo’ ;) jedynie stwierdzenie 'milonga tradycyjna' można byłoby odnieść do muzyki i tak większości przypadków faktycznie jest.
Proces tworzenia tanga w tamtym czasie był, także wielkim eksperymentem i improwizacją, łączył wiele kultur, można się doszukać fuzji np. Blues/Tango 1928r link..., Polka 1940r link... i tak jakby jego natura pozostała po dzień dzisiejszy dając wolność, a nie sztywne ramy i każda forma zamknięcia, moim zdaniem, będzie się kończyła niepowodzeniem. Należy jednak pamiętać o jakości, formy formami, ale starajmy się być precyzyjni w wykonywaniu poszczególnych ruchów, bo łatwo przejść do groteski.
   Tango nuevo w muzyce: utwory komponowane w dzisiejszych czasach mają wysublimowane rytmy, doskonale nadające się do słuchania, ale często nie mają charakterystycznego akcentu, oraz rytm dla tancerzy jest albo za wolny albo za szybki. Mimo dużego wyboru trudno wyszukać odpowiednią piosenkę, jednak, gdy utwór jest odpowiedni daje nam całkowicie inne możliwości taneczne. Rozpiętość dźwięków i instrumentów wiodących pozwala interpretować muzykę całym ciałem, poprzez muzykę poważną aż po jazz (nazwaną często muzyką alternatywną w stosunku do tanga). Prekursorem stylu muzycznego nuevo jest kompozytor 'Astor Piazzola'
   Tango nuevo w tańcu: to nie tylko utwory, ale też taniec charakteryzujący się większą ekspresją, dużą widowiskowością, obszerniejszymi ruchami oraz częstszym operowaniem poza osią ciała tzw. volcady/colgady, płynne i dynamiczne przejścia pomiędzy zamkniętym a otwartym trzymaniem. Celowo nie używam tutaj pojęcia ‘utwory tangowe’, bowiem tango nuevo, elektro tango, neotango, sensual tango (pojęcia często stosowane zamienne) można tańczyć do tradycyjnych tang oraz do współczesnej muzyki niebędącej tangiem. Patrząc na osoby tańczące tango nuevo od razu można zobaczyć różnicę, prekursorem tego tańca jest 'Norberto El Pulpo Esbrez' a rozwija go z powodzeniem słynny 'Mariano Chicho Frúmboli' (zagrał też w filmie 'Tango Libre') link..., styl zwany czasami ‘ośmiornicą’ ze względu na przeplatające się nogi. Widzimy w nuevo przede wszystkim żywą przepływającą energię przez całe ciała tancerzy, tutaj mamy skrajną eksperymentalną jego formę link...

Etykieta na Milondze (Codigos):

   Na milondze najczęściej utwory odtwarzane są w ilości 3-4, tzw. 'tandy', tego samego gatunku tj. tango/walczyk/milonga, przy czym 'tand' tanga jest najwięcej. Pomiędzy 'tandami' następuje kilkunastosekundowa przerwa zwana 'cortiną', gdzie słyszymy muzykę niezwiązaną z milongą. W tym czasie poprzez kontakt wzrokowy 'mirada' można poprosić partnera/partnerkę do tańca, jeśli partner również utrzyma wzrok i odpowie lekkim skinieniem głowy (lub uśmiech) 'cabeceo', dopiero wtedy podchodzimy do danej osoby i obejmujemy ją w tańcu 'abrazo'. Włączając się do tańczenia na parkiecie, gdy jest dużo uczestników, dobrym zwyczajem jest skinienie głową do partnera, który porusza się w naszym kierunku, kiedy nas zauważy to odpowie i zrobi nam odpowiednią przestrzeń. Tańczymy z prędkością grupy, staramy się nie wyprzedzać. Tańczymy w kierunku przeciwnym do wskazówek zegara, słabsze pary technicznie wewnątrz koła (rondo), a na zewnątrz osoby z większym doświadczeniem. W zależności od ilości uczestników może być kilka rond poruszających się z różną prędkością, ale w tym samym kierunku.
   Pamiętajmy, że prawdziwe tango dzieje się tu i teraz w teraźniejszości, jest to za każdym razem nowa przygoda z partnerem, z improwizowanym krokiem kierowanym emocją i osadzonym w muzyce, gdzie każda możliwość jest dostępna dopóki się nie wydarzy…
   Podczas tańczenia staramy się skupić na tańcu i przeżywaniu jedności z partnerem oraz orkiestrą, natomiast krótkie przerwy między utworami są chwilą relaksu i konwersacji. Ponadto pozostali uczestnicy nietańczący pomagają w skupieniu tancerzy do czasu kolejnej ‘cortiny’, gdzie następuje ożywienie i przemieszczanie na sali.
   Dobrym zwyczajem jest zatańczenie całej 'tandy' oraz jej zakończenie w miejscu, gdzie partner poprosił partnerkę.
   Jako ciekawostkę z Argentyny można przytoczyć fakt, że są osoby tzw. 'taxi-dancer', są to opłacani partnerzy, którzy przy barze czekają na propozycję zatańczenia :)
   Należy też zwrócić uwagę, że po zatańczeniu 'tandy' wszyscy schodzą z parkietu, kiedyś pozostanie na nim na kolejne utwory świadczyło, że partnerzy zgodzili się również spędzić ze sobą noc :)
   Pierwszy i ostatni utwór (La Cumparsita) powinno się zatańczyć ze swoją partnerką.

Ciekawostki:

   W 1913 roku londyński dziennik The Times ocenił tango jako w najwyższym stopniu nieprzyzwoite. Do dyskusji włączył się papież Pius X, który również wypowiadał się niepochlebnie. Natomiast Cesarz niemiecki zabronił tańczyć go swoim gościom. Jednak popularność tanga w Europie w latach przed I Wojną Światową była tak ogromna, iż nie zważano na tego typu zakazy, tango już nie miało granic...
Obecny Papież Franciszek w swojej młodości również tańczył tango :)
   W Polsce w 2013r. obchodziliśmy 100-lecie tanga. Wydarzeniem zwrotnym była operetka 'Targ na dziewczęta'  wystawiona 28 października w Teatrze Nowości w Warszawie. Zatańczyła tam para Lucyna Messal & Józef Redo do muzyki 'El Choclo'. Od tego momentu wzrosło zainteresowanie tą muzyką i tańcem, o czym świadczy fakt, że zaczęto nawet produkować gorsety 'le tango'. Całej pikanterii dodaje natomiast zakaz tańczenia w miejscach publicznych, który był egzekwowany przez policje...

Tango (pochodzenie nazwy):

   Etymologia słowa jest wieloznaczna, aktualnie oznacza taniec i muzykę pochodzenia argentyńskiego. Jednak pierwszy raz użyto tego słowa m.in. w 1899r. na Wyspach Kanaryjskich jako „zgromadzenie ludzi tańczących do muzyki granej na bębnach” dosłownie „zajęta ziemia”. Są też archiwa mówiące, że „tango” to meksykańska piosenka z 1803r. Tango też jest w słowniku języka Ki-Kongo „porusza się w czasie, aby pokonać”. Afrykanie też wierzyli, że jak się poruszasz odwrotnie do wskazówek zegara to oznacza długie życie, ja bym dodał i wieczną młodość, udało mi się cofnąć czas o 10lat ;)

Zdrowie:

   Tango rozwija u tancerzy nie tylko koncentrację, ale wyobraźnie i kreatywność, nasz umysł jest bardzo zaangażowany, jest to swego rodzaju medytacja w ruchu poprawiająca naszą kondycję. Tango często jest wykorzystywane jako terapia po różnego rodzajach urazach, oraz wydłuża sprawność psychofizyczną, dlatego jest tak popularne wśród osób starszych link... Tango cieszy się uznaniem, także w środowisku naukowym (można to zaobserwować poznając osoby na milongach), ponieważ wyzwala nowe pomysły i zachowuje przy okazji dobrą pamięć oraz jest eleganckie link.... Kiedyś oglądałem program o wojskowym zamkniętym ośrodku naukowym w USA i wieczorami właśnie pracownicy spotykali się, żeby potańczyć tango :) Tango to także kontakt przez mowę ciała z drugim człowiekiem, w dobie smrafonów i ekranów warto zadbać o poczucie partnera w objęciu.

Tango w Sztuce (film):

   - Ostatnie tango (2015)
   - Tango Libre (2012)
   - Lekcja tanga (1997)
   - Czterech jeźdźców Apokalipsy (1921)

*autor Paweł Gmur - zebrana wiedza i przemyślenia wynikają z ponad 10-letniego doświadczenia jako instruktora, choreografa oraz aktywnego organizatora i uczestnika wydarzeń tangowych tj. milong, maratonów i festiwali (powyższą treść można cytować ze wskazaniem źródła)